Tag Archives: #ჰესი

„ხუდონჰესი, ნენსკრაჰესი და ნამახვანჰესი, რომელთა აშენება ჩვენს ენერგოსისტემას წელში გამართავს“, – ამის შესახებ საქართველოს ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრმა, ნათია თურნავამ საზოგადოებრივი მაუწყებლის პირველი არხის გადაცემა „ბიზნესპარტნიორის“ ეთერში სტუმრობისას განაცხადა. „აუცილებელია რამდენიმე მსხვილი წყალსაცავიანი ჰიდროელექტროსადგურის აშენება, რომელიც წყალს ინახავს. წყალი არის უძვირფასესი რესურსი და ახლა, გლობალური დათბობის პირობებში კიდევ უფრო ძვირფასი რესურსი ხდება – დნება მყინვარები. მით უფრო უნდა შევინახოთ ...

ტექნიკური და სამშენებლო ზედამხედველობის სააგენტოს მასალების საფუძველზე EMC მიიჩნევს, რომ 2020 წლის ოქტომბერში ნამახვანის ჰიდროელექტროსადგურის მშენებლობის პროცესში შპს „ენკა რინიუებლზი“ არ დაჯარიმებულა მშენებლობის ნებართვის პირობების დარღვევისა და მოსამზადებელი სამუშაოების უკანონოდ განხორციელების გამო. ორგანიზაცია აღნიშნავს, რომ შპს „ენკა რინიუებლზი“ ვალდებული იყო სადერივაციო გვირაბის მოსამზადებელი სამუშაოების დაწყებამდე მოეპოვებინა ამ ობიექტზე მშენებლობის უფლება, კერძოდ კი ტექნიკური და სამშენებლო ზედამხედველობის სააგენტოსთვის წარედგინა აღნიშნული ობიექტის სრული საპროექტო ...

თბილისი (BPI) – დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში, ყველაზე მსხვილი ენერგოპროექტი “შუახევი ჰესი” 2020 წლის გაზაფხულზე შევიდა ოპერირებაში და უკვე წელიწადზე მეტია, რაც წარმატებით, უსაფრთხოდ და ტექნიკური გამოწვევების გარეშე მუშაობს. “შუახევი ჰესი” განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ქვეყნისთვის ენერგოდეფიციტის პერიოდში. “შუახევი ჰესი” წარმოადგენს დღეღამური რეგულირების ჰესს, რომელიც მნიშვნელოვან როლს თამაშობს ქვეყნისთვის პიკური მოთხოვნის დროს ელექტროენერგიის მიწოდების პროცესში. “შუახევი ჰესი” გამომუშავებული ელექტროენერგიით ხელს უწყობს შიდა წარმოების ...

ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრის, ნათია თურნავას განცხადებით, დღეს ქვეყნისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანია საკუთარი ენერგიის წყაროების გამოყენება და „უდიდესი ეროვნული ამოცანა“ ენერგოდამოუკიდებლობაზე გადის. მინისტრის თქმით, ხუდონჰესი, ნენსკრაჰესი და ნამხვანჰესი ის პოტენციური მსხვილი, წყალსაცავიანი ჰესებია, რომელთა აშენება საქართველოს ენერგოსისტემას წელში გამართავს. „ყველა დიდი ჰიდრო პროექტი არა მარტო საქართველოში, არამედ სხვა ქვეყნებში არის ხოლმე ასოცირებული გარკვეულ ლოკალურ პროტესტთან, რადგან არის ეკოლოგიური საკითხები, ადგილობრივ ...

თელავის მუნიციპალიტეტის სოფელ ლაფანყურში ადგილობრივი მოსახლეობა მდინარე ლოპოტაზე დაგეგმილ 5,9 მგვტ სიმძლავრის ჰესის მშენებლობას ეწინააღმდეგება. ადგილობრივები აცხადებენ, რომ არაოფიციალურად მიიღეს ინფორმაცია მშენებელი კომპანია „ართანა ლოპოტა ჰესის“ მიერ ხეობაში შესაბამისი ტექნიკის შემოყვანასთან დაკავშირებით. ამის შემდეგ ადგილობრივებმა მდინარე ლოპოტას პირას კარავი გაშალეს და სადღეღამისო მორიგეობა დააწესეს. ლაფანყურელები ამბობენ, რომ სოფლიდან 7 კილომეტრში დაგეგმილი ჰესის მშენებლობა ნეგატიურ გავლენას მოახდენს გარემოზე და სოფელს სასმელი და ...

“Limberg III და Reisseck II+ ელექტროსადგურები ხელს შეუწყობენ მდგრადი ენერგომომავლის შექმნას!” გასულ ოთხშაბათს ავსტრიაში ელექტროენერგიის უდიდესი მომწოდებელის “ვერბუნის” თავმჯდომარემ მაიკლ სტრუგლმა განაცხადა ორი ახალი ფართომასშტაბიანი ჰიდროენერგეტიკული პროექტის შესახებ – Limberg III–ის მშენებლობა კაპრუნში, ზალცბურგში იგეგმება და Reisseck II+-ის – კარინთიაში. ინვესტიციების ღირებულება ნახევარ მილიარდ ევროზე მეტია და ხელს შეუწყობს ენერგოეფექტურობის განმტკიცებას რეგიონში. Limberg III დასრულების შემდეგ, Limberg III იქნება ელექტროსადგური, ...

„რიონის ხეობის გადარჩენისთვის“ მებრძოლმა ვარლამ გოლეთიანმა საკუთარ facebook გვერდზე მიმართვა გაავრცელა, სადაც კიდევ ერთხელ მოუწოდა ხელისუფლებას, რომ შეასრულონ მათი ყველა მოთხოვნა და აღიშნა, რომ აქციის მონაწილეები არ აპირებენ არაფრის დათმობას და ბოლომდე იბრძოლებენ. მან ასევე ხაზი გაუსვა იმას, რომ მათი მიზანი არ არის არეულობის მოწყობა და რომელიმე სამთავრობო პირის გადადგომა, თუმცა არ აპირებენ შეეგუონ სახელმწიფო ინტერესების დათმობას ინვესტორის სასარგებლოდ, რის ...

წუხელ ისევ გაითიშა გადამცემი ხაზი „მესხეთი”. რომელიც საქართველოს ელექტროსისტემას თურქეთთან აკავშირებს. აღნიშნულ ფაქტს საკუთარ facebook გვერდზე ენერგეტიკის ექსპერტი გიორგი აბარამიშვილი გამოეხმაურა: “წუხელ ისევ ავარიულად გაითიშა 400 კვ მაღალგადამცემი ხაზი „მესხეთი”. რომელიც საქართველოს ელექტროსისტემას თურქეთთან აკავშირებს. ახლა, დიდთოვლობაა ის მიზეზი, რის გამოც, დიდი ძალისხმევის მიუხედავად, ფერხდება მაღალგადამცემი ხაზის დროულად შეკეთება. შესაბამისად, შეზღუდულია ელექტროენერგიის იმპორტი თურქეთიდან. ქვეყნის უმძლავრესი საბაზისო ჰიდროელექტროსადგური – ენგურჰესი ...

კომპანია „ენკა რინიუებლზ”-ს გამომძიებელ ჟურნალისტთა გაერთიანება „აიფაქტმა” კითხვებით მიმართა, რომელსაც კომპანია პასუხობს.  აიფაქტი: გარემოს დაცვის სამინისტროს დასკვნაში, რომელიც სამნისტრომ 2019 წლის გზშ–ს წარდგენის შემდეგ გასცა, წერია, რომ სამინისტრო კომპანიას დამატებით, დაახლოებით, 23 კვლევის ჩატარებას სთხოვს. მათ შორისაა: დაზუსტდეს პროექტი კურორტ წყალტუბოს თერმულ წყლებზე მოახდენს თუ არა ზემოქმედებას; პასუხი: აღნიშნული საკითხის კვლევა წარდგენილი იქნა სამინისტროში გზშ–ანგარიშთან ერთდ, რაზეც გაცემულია გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება N2-191. გარემოზე ზემოქმედების შეფასების ანგარიში და კანონით გათვალისწინებული თანდართული დოკუმენტაცია საჯაროა და ხელმისაწვდომია სამინისტროს ოფიციალურ ვებგვერდზე. (იხ. ლინკი). კვლევა ცალსახად ცხადყოფს, რომ პროექტის განხორციელებას ვერ ექნება ვერანაიარი ზემოქმედება წყალტუბოს თერმულ წყლებთან. ინფრაცია სეისმოლოგიურ კვლევასთან, რისკებთან და მიღებულ შედეგებთან დაკავშირებით; პასუხი: 2020 წელს ჩვენ მოვიწვიეთ დამატებითი ექსპერტ–კონსულტანტი სეისმოლოგი ბ–ნი ბერნარ ბლანკი, რომელიც გახლავთ მსოფლიოში აღიარებული საერთაშორისო ექსპერტი სეისმოლოგიის საკითხებში, რათა ჩაეტარებინა ჩვენი ახლანდელი პროექტის დამოუკიდებელი, ხელახალი შემოწმება და დაედო საექსპერტო დასკვნა. მისი დასკვნები დაემთხვევა Studio Pietrangeli-სა და Temelsu-ს წინა კვლევებს, რამაც დამატებით გაგვიმყარა აზრი პროექტირებისას გამოყენებული სეისმური პარამეტრების სიზუსტის შესახებ. ბატონი ბერნარ ბლანკის მიერ შესრულებული კვლევის საფუძველზე, შპს „ენკა რინიუებლზი“-მა კვლავ სთხოვა Stucky-ს (კაშხლების საპროექტო–საინჟინრო შვეიცარიული ფირმა) დამატებითი კვლევების ჩატარება გეოლოგიისა და სეისმოლოგიის კუთხით, შესაბამისად საერთაშორისო სტანდარტებისა, ისეთისა, როგორიცაა „დიდი კაშხლების საერთაშორისო კომისია“ (ICOLD). კვლევის პროცესში გათვალისწინებული იყო ექსტრემალური სცენარები. აღნიშნული კვლევის საჯარო წარდგინება მოხდა „საქართველოს ენერგეტიკის განვითარების ფონდის“ (GEDF) მიერ ორგანიზებულ კონფერენციაზე თბილისში 2020 წლის 19–20 ოქტომბერს. კონფერენციაზე მოწვეული იყო კაშხლების მშენებლობის ყველა ცნობილი ექსპერტი, მათ შორის უნივერსიტეტებიდან (საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტი, ილიას სახელმწიფო უნივერსიტეტი), ჰიდროელექტროსადგურების ხელმძღვანელი პირები, სახელმწიფო ორგანოების წარმომადგენლები და სხვა სპეციალისტები. წარმოდგენილი შედეგების მიხედვით, ნამახვანჰესი ერთ–ერთი ყველაზე უსაფრთხო კაშხალი იქნება რეგიონში. კვლევა მეწყერულ ზონებთან დაკავშირებით;  პასუხი: ჩვენ უკვე წარვუდგინეთ ეკონომიკის სამინისტროს შესაბამისი გეოლოგიური კვლევა. აღნიშნული კვლევების მოძიება ქართულ–ინგლისურ ენებზე შესაძლებელია სამინისტროს ვებგვერდზე. რაც შეეხება მეწყერებზე შემდგომ კვლევას, ჩვენი გეგმა ითვალისწინებდა მეწყერის მონიტორინგის სადგურების დამონტაჟებას (monuments, inclinometer). ჩვენ წარვადგინეთ მონიტორინგის სადგურების დაგეგმილი ლოკაციები, რომელიც დაამტკიცა ეკონომიკის სამინისტრომ. გარდა ამისა, ჩვენ შევიძინეთ ინკლინომეტრი და პიეზომეტრი და ხელშეკრულება გავაფორმეთ კომპანიასთან, რომელიც ჩაატარებს საბურღ სამუშაოებს. თუმცა შექმნილი მგომარეობის გამო, ჩვენ არ მოგვეცა საშუალება აღჭურვილობის აღნიშნულ ლოკაციებზე დამონტაჟების. როგორც კი მოგვეცემა შესაძლებლობა დავიწყებთ აპარატურის დამონტაჟებას. იქთიოლოგიური კვლევები (ზუთხის საკითზე).  პასუხი: ზუთხის გამრავლების ადგილი ჩვენი საპროექტო არეალიდან დაახლოებით 80კმ ქვემოთ მდებარეობს. გარდა ამისა, ჩვენი საპროექტო ტერიტორიის ქვემოთ ხუთი კაშხალია. ჩვენს მშენებლობას ზუთხთან არ აქვს კავშირი. ზუთხის ჰაბიტატის დაცვას და შენარჩუნებას მდინარე რიონში, ინტეგრირებული მიდგომა სჭირდება, სადაც ყველა დაკავშირებული მხარე იქნება ჩაბმული, სახელმწიფოსა და ჰესების ოპერატორების ჩათვლით. ამასთან დაკავშირებით, სახელმწიფო იღებს პასუხისმგებლობას სპეციალური სამუშაო ჯგუფის ჩამოყალიბებაზე, რომელიც დაკომპლექტდება ყველა ჰესის ოპერატორითა და დაინტერესებული მხარით. ჩვენი BOO (შენება–ფლობა–ოპერირება) ხელშეკრულების თანახმად, ჩვენ ვალდებული ვართ ჩავატაროთ კვლევა ზუთზე, ოპერირებამდე 1 წლით ადრე და წარვუდგინოთ ის სახელმწიფოს. ჩვენის მხრივ, ვაპირებთ ზუთხის კვლევის ამ წელს დაწყებას, ისე რომ არ დაველოდებით ოპერირების დაწყების დროს. არის თუ არა ეს ის კვლევები, რომელიც 2021 წლის აპრილამდე უნდა მომზადებულიყო? პასუხი: არა, 2021 წლის აპრილამდე განსაზღვრული იქნა სამშენებლო ნებართვის ფარგლებში დაკისრებული ვალდებულებების შესრულება. მეილში მოცემული საკითხები ძირითადად ეხება გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილებით განსაზღვრულ ვალდებულებებს. 2020 წლის 28 თებერვლის ბრძანების მიხედვით, კომპანიას მშენებლობის დაწყებამდე სამინისტროში უნდა წარედგინა სქემა, რომელიც ქუთაისის შემოვლით გზას ეხებოდა. პასუხი: გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს მიერ (პირობა N6) კომპანიას დაევალა შესაბამის უწყებებთან მშენებლობის სატრანსპორტო სქემის შეთანხმება ქ. ქუთაისის შემოვლით. შესაბამისი სატრანსპორტო სქემა შეთანხმებული იქნა ქუთაისის მუნიციპალიტეტის მერისა და საქართველოს შინაგან საქმეთა სამინისტროს, საპატრულო პოლიციის დეპარტამენტის იმერეთის მთავარ სამმართველოსთან, რაც თავის მხრივ ეცნობა გარემოსდაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს. შესაბამის უწყებებთან შეთანხმებულ, მშენებლობის სატრანსპორტო სქემასთან დაკავშირებით, სამინისტროს შენიშვნები არ გააჩნია. (წერილი N 233/01; 12.01.2021). “ენკა რინიუებლზი” ვალდებული იყო, მშენებლობის დაწყებამდე ტვიშის მიკროზონაში წარმოებული ყურძნისა და ღვინის ხარისხს დაკვირვებოდა. პასუხი: გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილების N23 პირობის შესრულებისთვის, გზშ–ის ანგარიშით გათვალისწინებული ტვიშის ზონაში წარმოებული ყურძნის და ღვინის ხარისხობრივ მახასიათებლებზე მონიტორინგი დაწყებულია. კერძოდ სოფელ ვანისჭალასა და ზემო მექვენაში მაცხოვრებლების კერძო ნაკვეთებში, კომპანიამ უკვე დაამონტაჟა შესაბამისი სენსორები. წარადგინა თუ არა კომპანიამ სამშენებლო მოედნებისა და ბანაკების პროექტები სამინისტროში? პასუხი: სამშენებლო ბანაკები (ბარიტის ქარხანა და ჩაის ფაბრიკა) ორივე შეთანხმებულია გარემოსდაცვის სამინისტროსთან, ხოლო N1 ბანაკისთვის რომელიც განთავსებულია ყოფილი ბარიტის ქარხნის ტერიტორიაზე მშენებლობის ნებართვა გაცემულია წყალტუბოს მუნიციპალიტეტის მერიის მიერ. N2 სამშენებლო ბანაკი (ჩაის ფაბრიკის ტერიტორიაზე) ჯერ არ აშენებულა, მიმდინარეობს მხოლოდ გზშ–ის ანგარიშით გათვალისწინებული დემონტაჟის სამუშაოები. რატომ დაიწყო კომპანიამ სათანადო ნებართვის გარეშე მშენებელობის პროცესი, რასაც გარემოზე უკვე აქვს გავლენა? პასუხი: კომპანიას მშენებლობის პროცესი არ აქვს დაწყებული. იგი მხოლოდ მოსამზადებელი რიგის და მიწის სამუშაოებს ახორციელებს, რისი უფლებამოსილებაც მინიჭებული აქვს მშენებლობის ნებართვით. რა ინფრასტრუქტურული სამუშაოები ჩაატარა “ენკამ” ამ დრომდე რიონის ხეობაში? პასუხი: კომპანიის მიერ განხორციელებული პროექტების ჩამონათვალს შეგიძლიათ გაეცნოთ ენკას ვებ გვერდზე. კულტურული ძეგლების შესახებ პასუხი: 2015 წლის პროექტის ფარგლებში ჩატარებული კვლევების საფუძველზე პროექტის გავლენის ზონაში აღირიცხა 23 კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლი, საიდანაც 13 ექცეოდა წყალსაცავის შეტბორვის არეალში. რაც შეეხება საპროექტო ცვლილებების არეალში მოქცეულ ტერიტორიებს, ლიტერატურული წყაროებისა და საველე სამუშაოების შედეგების მიხედვით, პროექტში შეტანილი ცვლილებების გავლენის ზონაში ისტორიულ–კულტურულ ან არქეოლოგიური ხილული ძეგლების არსებობა არ დადასტურებულა. მოსამზადებელი სამუშაოების დაწყებამდე განხორციელდა პირველადი სადაზვერვო (I ეტაპი) სამუშაოები, ხოლო აქტიური სამშენებლო სამუშაოების დაწყებამდე კომპანია ვალდებულია განახორციელოს ისტორიულ–კულტურულ ან არქეოლოგიური ძეგლების გამოვლენის მიზნით დეტალური კვლევა, ამასთან საგულისხმოა რომ აქტიური სამშენებლო სამუშაოების განხორციელებისას  მეთვალყურეობას გაუწევენ შესაბამისი დარგის სპეციალისტები, სამშენებლო სამუშაოების მიმდინარეობის დროს არქეოლოგიური ობიექტის აღმოჩენის შემთხვევაში დაუყოვნებლივ ეცნობოს სსიპ „კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულ სააგენტოს“. 2021 წლის 12 თებერვალს გაიმართა შეხვედრა კომპანიისა და საქართველოს ეროვნულ მუზეუმის წარმომადგენლებს შორის. შეხვედრაზე მიმდინარეობდა მოლაპარაკებები თუ რა ტიპის სამუშაოები უნდა განხორციელებულიყო  ქვედა ნამახვანის არეალში არსებულ კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლებთან დაკავშირებით. საქართველოს ეროვნულმა მუზეუმმა დაასრულა ის კვლევები, რომლებიც საჭირო იყო კულტურული მემკვიდრეობის ეროვნული სააგენტოს („NCHA“) ნებართვის მისაღებად. ამის შემდგომ, 2021 წლის 4 მარტს ეროვნულმა მუზეუმმა NCHA-ს ნებართვის თხოვნით მიმართა.   ჩვენ ასევე ქუთაისის მუზეუმთან  შევთანხმდით, რომ კულტურული ძეგლის აღმოჩენის შემთხვევაში,  მას გადავიტანთ ქუთაისში.

“ჩვენი ეკონომიკის განვითარებამ სერიოზულად გაუსწრო ადგილობრივი ენერგორესურსის განვითარებას, ეს დიდი პრობლემაა“, – ამის შესახებ ეკონომიკის მინისტრმა ნათია თურნავამ განაცხადა. როგორც მინისტრი ამბობს, ეს სხვაობა სწრაფად უნდა აღმოიფხვრას, ამისთვის კი, ჰესების მშენებლობის პროექტები უნდა განხორციელდეს. “აშკარაა, რომ ჰესების მშენებლობის საკითხი საკმაოდ კომპლექსურია, რადგან ცალკეულ შემთხვევაში, არა მარტო მსხვილი ჰესების, არამედ მცირე ჰესების შემთხვევაშიც ჩვენ გვხდება გარკვეული პრობლემები – გარემოსდაცვითი კუთხით, მოსახლეობასთან ...